Wat te doen bij... brand in je omgeving

Bij brand komt altijd rook vrij. Rook van brand is ongezond. Probeer altijd te voorkomen dat je rook inademt. Ook bij een barbecue is het al goed om hierop te letten. Is er een brand in de buurt? Sluit dan ramen en deuren en zet ventilatie uit, zodat de rook niet in je huis komt. Blijf zelf uit de rook.

Ben je buiten en niet in de buurt van een woning of gebouw? Let dan op de windrichting en zoek een plek op in de omgeving waar je niet in de rook staat. Help ook mensen om je heen om uit de rook te blijven.

Gezondheidseffecten van rook

Rook bevat altijd schadelijke stoffen. De acute risico's van het inademen van rook hangen vooral af van hoeveel je binnenkrijgt. Na het inademen van rook kun je onder andere prikkelende ogen, luchtwegen, neus en keel krijgen. Dit kan leiden tot tranen en hoesten. Deze effecten verdwijnen vaak snel. Hoe hoger de concentratie rook, hoe sneller je er last van hebt. Als je gevoelige luchtwegen hebt, bijvoorbeeld door astma of COPD, kun eerder klachten ervaren. Neem bij langer durende klachten altijd contact op met je huisarts.

Bij alle branden komt rook vrij, soms in grote hoeveelheden. Rook is altijd schadelijk, niet alleen wanneer er brand is bij een (chemisch) bedrijf, maar ook bij een gewone woningbrand of natuurbrand. In een bedrijf of woning zijn verschillende stoffen aanwezig, zoals plastics, isolatiematerialen en grondstoffen voor bedrijven. Door verbranding worden deze omgezet in schadelijke stoffen in de rook. Zelfs het verbranden van schoon papier of een stuk hout levert schadelijke stoffen in de rook op. De brandweer waarschuwt dan ook altijd om uit de rook te blijven. Wanneer rook over je huis komt is het verstandig om ramen en deuren gesloten te houden en de ventilatie uit te zetten.

Zie ook: Blijf uit de rook - Brandweer

Een rookpluim wordt beïnvloed door hoe hard de wind waait en uit welke richting, wat voor producten er verbranden, hoe groot de brand is en hoe lang de brand duurt en wat voor gebouwen er in de buurt van de brand staan. Ook de manier van blussen kan invloed hebben op de kleur, vorm en geur van de brand.

Metingen door de brandweer

Soms verricht de brandweer metingen. Er wordt dan gekeken hoe de rook opstijgt (een rookpluim), waar de rook naar toe gaat en hoeveel rook er is op leefniveau (daar waar mensen en dieren leven). Soms worden er geen schadelijke stoffen gemeten, maar ruik je de brand wel. Dit noemen we geurhinder. Als u hier last van heeft, dan adviseert de brandweer een andere plek te zoeken in de omgeving.

De brandweer meet altijd op koolmonoxide, omdat deze stof vrijwel altijd onderdeel is van de mix aan stoffen die in rook aanwezig is. De concentratie van stoffen varieert sterk en hangt af van wat er in brand staat en wat de omstandigheden zijn tijdens de brand (hoeveelheid zuurstof, manier van blussen, etc.). Als het nodig is wordt aan mensen een advies gegeven om te schuilen of te evacueren.

Wanneer wordt vermoed dat er bijzondere stoffen vrijkomen die mogelijk schadelijk zijn voor mensen op leefniveau maar die de brandweer niet zelf kan meten, kunnen er luchtmonsters worden genomen. Deze worden dan door het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) geanalyseerd. De uitslag hiervan na enige dagen bekend.

Roetdeeltjes

In rook kunnen roetdeeltjes zitten. Deze roetdeeltjes of zichtbare verbrandingsresten kunnen neervallen in de omgeving van de brand. Hoe ver dat kan, hangt onder andere van de windkracht en windrichting af. Over het algemeen kun je deze verbrande deeltjes na de brand opvegen en weggooien. Doe handschoenen aan, gooi de brandresten bij het afval en verwijder zwarte aanslag met een warm sopje. Als er roet op de groenten en het fruit in de moestuin zit, kun je deze beter niet eten. Kun je ze schillen of pellen, dan kun je ze daarna wel eten.

Zie ook: Rook- en roetoverlast bij brand (ggdleefomgeving.nl)

Het kan zijn dat er een NL-Alert is verzonden waarin wordt geadviseerd om ramen en deuren te sluiten. In een NL-Alert bericht staat altijd waar de brand is. Er staat ook een link in naar een website waar meer informatie te vinden is. Op die website staat bijvoorbeeld meer uitleg over de windrichting en voor wie het NL-Alert bedoeld is.

Technisch is het niet mogelijk alleen een NL-Alert bericht te zenden aan de mensen die precies in de rookpluim zitten, dus het kan zijn dat het bericht wel bij jou binnenkomt, maar jij gelukkig geen rookoverlast hebt. We waarschuwen uit voorzorg liever teveel dan te weinig mensen.

Meer informatie over NL-Alert vind je op www.nl-alert.nl